یکی از دلایل مهم برای انجام همزمان سونوگرافی NT و آزمایش خون در سه ماه اول این است که هر کدام از این آزمایشها به تنهایی ممکن است نتایج دقیقی نداشته باشند. اما وقتی که این دو آزمایش با هم ترکیب میشوند، پزشکان میتوانند با دقت بیشتری مشکلات جنین را تشخیص دهند. این ترکیب نتایج بهویژه در شناسایی ناهنجاریهای ژنتیکی بسیار مؤثر است.
تشخیص ناهنجاریهای کروموزومی
یکی از مهمترین عواملی که تستهای غربالگری سه ماهه اول میتوانند نشان دهند،
احتمال بروز ناهنجاریهای کروموزومی مانند
سندرم داون (تریزومی ۲۱) و
تریزومی ۱۸ است. این ناهنجاریها به دلیل وجود یک کروموزوم اضافی در سلولهای جنین ایجاد میشوند و میتوانند تأثیرات جدی بر رشد و تکامل کودک داشته باشند. سندرم داون، بهعنوان شایعترین ناهنجاری کروموزومی، به تأخیرهای ذهنی و جسمی منجر میشود.
تستهای غربالگری سه ماهه اول این ناهنجاریها را با استفاده از
سونوگرافی NT و
آزمایش خون تشخیص میدهند. سونوگرافی NT، که بین هفتههای ۱۱ تا ۱۴ بارداری انجام میشود، ضخامت پشت گردن جنین را اندازهگیری میکند. افزایش ضخامت این ناحیه میتواند نشانهای از وجود ناهنجاریهای کروموزومی باشد. در کنار این سونوگرافی، آزمایش خون سطوح برخی هورمونهای خاص مانند
پروتئین پلاسما مرتبط با بارداری A (PAPP-A) و
هورمون گنادوتروپین جفتی انسانی (hCG) را اندازهگیری میکند. تغییرات در این هورمونها میتواند نشاندهنده احتمال بروز مشکلات ژنتیکی باشد.
بررسی سلامت کلی جنین
علاوه بر ناهنجاریهای کروموزومی، تستهای غربالگری سه ماهه اول به ارزیابی کلی
رشد جنین نیز کمک میکنند. در این مرحله از بارداری، سونوگرافیهای انجامشده میتوانند اطلاعات مهمی درباره
اندازهگیریهای اولیه جنین،
ضربان قلب و وضعیت عمومی او ارائه دهند. با این اطلاعات، پزشکان میتوانند اطمینان حاصل کنند که جنین بهطور طبیعی در حال رشد است و علائمی از مشکلات عمده در این مرحله اولیه وجود ندارد.
کمک به تشخیص زودهنگام مشکلات بالقوه
یکی از بزرگترین مزایای انجام تستهای غربالگری در سه ماهه اول این است که این آزمایشها به والدین و پزشکان اجازه میدهند تا
زودتر از موعد از وجود مشکلات احتمالی آگاه شوند. در صورت شناسایی مشکلات ژنتیکی یا ناهنجاریهای کروموزومی، میتوان اقدامات تکمیلی مانند
آمنیوسنتز یا
NIPT (تست غیرتهاجمی پیش از تولد) را انجام داد. این آزمایشها میتوانند اطلاعات دقیقتری درباره وضعیت جنین ارائه دهند و به والدین کمک کنند تا تصمیمهای آگاهانهتری در مورد ادامه بارداری یا درمانهای لازم بگیرند.
کاهش نگرانیهای بیمورد
از دیگر دلایل اهمیت تستهای غربالگری سه ماهه اول،
کاهش نگرانیهای والدین است. بسیاری از والدین نگران سلامت جنین خود هستند و انجام این تستها میتواند به آنها اطمینان دهد که جنین بهدرستی در حال رشد است یا در صورت وجود مشکلات، میتوانند به موقع اقدام کنند. نتایج طبیعی در این تستها معمولاً به والدین اطمینان خاطر میدهد و به آنها کمک میکند که با آرامش بیشتری مراحل بارداری را طی کنند.
دقت و اهمیت نتایج ترکیبی
همانطور که اشاره شد، تستهای غربالگری سه ماهه اول شامل سونوگرافی و آزمایش خون هستند. ترکیب نتایج این دو آزمایش به پزشکان امکان میدهد تا با دقت بیشتری احتمال وجود ناهنجاریهای کروموزومی را تعیین کنند. این ترکیب نتایج بهویژه برای شناسایی مشکلاتی مانند
سندرم داون و
تریزومی ۱۸ اهمیت دارد. اگرچه هیچیک از این تستها بهتنهایی تشخیصدهنده نیستند، اما وقتی با هم ترکیب میشوند، میتوانند دید جامعتری از وضعیت سلامت جنین ارائه دهند.
اهمیت زمانبندی دقیق
یکی از کلیدیترین عواملی که بر دقت و اهمیت نتایج تستهای غربالگری سه ماهه اول تأثیر میگذارد،
زمانبندی مناسب انجام آزمایشها است. همانطور که ذکر شد، بهترین زمان برای انجام این تستها بین هفتههای ۱۱ تا ۱۴ بارداری است. انجام آزمایشها پیش از این بازه زمانی یا پس از آن میتواند منجر به نتایج نادرست یا ناقص شود. به همین دلیل، والدین باید با پزشک خود همکاری نزدیک داشته باشند تا این تستها در زمان مناسب انجام شود.