آیا تغییر رنگ نوک پستان نشانه بیماری است؟

تغییر رنگ نوک پستان یا هاله اطراف آن (آرئول) یکی از تغییرات پوستی رایج در میان زنان و گاه مردان است. این تغییر ممکن است به شکل تیره‌تر شدن، روشن‌تر شدن، قرمز شدن یا حتی کبودی جزئی خود را نشان دهد. علت این پدیده همیشه بیماری نیست؛ گاهی واکنش طبیعی بدن به تغییرات هورمونی یا فیزیولوژیک است. دلایل طبیعی و بی‌خطر تغییر رنگ نوک پستان شامل موارد زیر است:
تغییرات هورمونی
در دوران‌هایی مانند بلوغ، قاعدگی، بارداری یا یائسگی سطح استروژن و پروژسترون در بدن تغییر می‌کند. این نوسانات ممکن است باعث افزایش تولید رنگدانه (ملانین) در پوست شود و رنگ نوک پستان تیره‌تر به نظر برسد.
دوران بارداری و شیردهی
طی بارداری بدن برای شیردهی آماده می‌شود و هاله پستان معمولاً تیره‌تر و برجسته‌تر می‌شود. این یک واکنش طبیعی و مفید است تا نوزاد راحت‌تر نوک پستان مادر را پیدا کند.
افزایش سن یا تغییرات پوستی
با افزایش سن تغییر در بافت و رنگ پوست (به‌ویژه در نواحی حساس) طبیعی است. پوست ممکن است رنگ تیره‌تر یا روشن‌تری به خود بگیرد.
تحریک مکانیکی یا ساییدگی پوست
استفاده از لباس‌های تنگ یا الیاف مصنوعی، ورزش زیاد یا تحریک مداوم می‌تواند باعث التهاب و تغییر رنگ موقت پوست شود.
تیرگی ژنتیکی یا رنگ پوست پایه
در برخی افراد با پوست تیره‌تر نوک پستان به‌صورت طبیعی رنگ قهوه‌ای یا تیره دارد و این مورد کاملاً سالم و طبیعی است.

اگر تغییر رنگ با علائم دیگر مثل درد، ترشح، پوسته‌پوسته شدن، زخم یا تغییر شکل پستان همراه باشد ممکن است نشانه یک مشکل جدی‌تر باشد. از جمله بیماری هایی که باعث تغییر رنگ نیپل سینه می‌شوند شامل موارد زیر است:
بیماری پاژه پستان (Paget’s Disease of the Breast)
نوعی سرطان پوست نوک پستان است که معمولاً باعث:
قرمزی یا تیره شدن غیرعادی پوست
پوسته یا زخم دائمی روی نوک سینه
خارش و ترشح غیرمعمول
می‌شود. در این موارد مراجعه به متخصص ضروری است.
عفونت پستان (ماستیت)
در دوران شیردهی شایع است و با قرمزی، تب، درد و تورم همراه است. اگر به موقع درمان نشود ممکن است عفونت گسترش یابد.
اختلالات هورمونی یا متابولیک
مشکلات در غده تیروئید یا غدد فوق کلیوی می‌توانند موجب تیرگی پوست در برخی نواحی از جمله نوک پستان شوند.
واکنش حساسیتی یا التهاب پوستی
استفاده از کرم‌ها، دئودورانت‌ها یا مواد شوینده معطر ممکن است موجب آلرژی و تغییر رنگ پوستی شود.

در مجموع در بیشتر موارد تغییر رنگ نوک پستان کاملاً طبیعی است و ناشی از تغییرات هورمونی، بارداری یا افزایش سن می‌باشد. اما اگر این تغییرات ناگهانی، پیوسته یا همراه با علائم غیرعادی باشند باید به عنوان یک علامت هشدار در نظر گرفته شوند. تشخیص زودهنگام علت کلید حفظ سلامت پستان است.

تشخیص علت تغییر رنگ نوک پستان نیازمند بررسی دقیق از سوی پزشک متخصص است تا مشخص شود آیا تغییرات طبیعی‌اند یا نیاز به درمان دارند. مراحل اصلی تشخیص عبارت‌اند از:

بررسی شرح حال و سابقه بیمار

پزشک ابتدا درباره‌ی زمان شروع تغییر رنگ، علائم همراه (مانند درد، ترشح، خارش یا زخم)، دوره‌های قاعدگی، بارداری، داروهای مصرفی و سابقه خانوادگی بیماری پستان پرس‌وجو می‌کند.
این مرحله کمک می‌کند تا مشخص شود تغییر رنگ هورمونی، فیزیولوژیک یا پاتولوژیک است.

معاینه بالینی پستان‌ها

پزشک ظاهر، تقارن، رنگ و بافت پستان‌ها را بررسی می‌کند. در صورت مشاهده‌ی توده، زخم، قرمزی یا پوسته‌پوسته شدن معاینه به‌صورت دقیق‌تر دنبال می‌شود.

آزمایش‌های خون و بررسی هورمونی

در صورت شک به مشکلات غددی مانند اختلالات تیروئید، پرولاکتین یا استروژن آزمایش خون انجام می‌شود. این مرحله به تشخیص علل داخلی، هورمونی یا متابولیک کمک می‌کند.

تصویربرداری تشخیصی (ماموگرافی و سونوگرافی)

در صورتی که همراه با تغییر رنگ، توده یا ترشح غیرطبیعی وجود داشته باشد پزشک از ماموگرافی یا سونوگرافی پستان برای بررسی ساختار داخلی بافت‌ها استفاده می‌کند. چنانچه قصد انجام ماموگرافی در شمال تهران را دارید می‌توانید به مرکز دکتر فاطمه محمدنژاد مراجعه کنید.

نمونه‌برداری (بیوپسی)

اگر ضایعه یا زخم مشکوک مشاهده شود ممکن است نمونه‌ای از بافت نوک پستان برای تحلیل سلولی به آزمایشگاه ارسال شود تا احتمال سرطان یا بیماری پاژه بررسی گردد.

آزمایش حساسیت یا تست پوستی

برای رد احتمال واکنش آلرژیک یا التهاب پوستی گاهی آزمایش آلرژی یا تست درماتولوژی انجام می‌شود.

اگر یکی یا چند مورد از علائم زیر را مشاهده کنید مراجعه به پزشک ضروری است:
تغییر رنگ ناگهانی و بدون دلیل واضح
اگر تیرگی، قرمزی یا کبودی نوک سینه به‌طور ناگهانی و بدون بارداری تغییرات هورمونی یا تحریک مکانیکی ایجاد شده است باید بررسی شود.
وجود ترشح غیرطبیعی
ترشح چرکی، خون‌آلود یا شفاف و پیوسته از نوک سینه می‌تواند نشانه‌ی عفونت یا بیماری پاژه پستان باشد و نیاز به معاینه فوری دارد.
زخم، پوسته‌پوسته شدن یا خارش مزمن
اگر پوست نوک یا هاله پستان زبر، ترک‌دار یا پوسته‌پوسته شود و ظرف چند روز بهبود نیابد ممکن است به اگزما یا تغییرات سرطانی اولیه مربوط باشد.
وجود توده یا سفتی در بافت پستان
احساس توده سفتی یا تغییر شکل در پستان حتی بدون درد از علائم هشداردهنده‌ی بیماری‌های جدی (ازجمله سرطان پستان) است.
تغییر ظاهر یا فرو رفتگی نوک سینه
اگر یکی از نوک‌های سینه دچار فرو رفتگی، تورم یا برجستگی نامتقارن شود باید فورا بررسی شود.
درد یا التهاب مداوم
درد، سوزش یا التهاب طولانی‌مدت در ناحیه نوک سینه می‌تواند نشانگر ماستیت، عفونت یا تحریک مزمن باشد.

مراجعه به پزشک زنان یا متخصص پستان همراه با معاینه و تصویربرداری دقیق بهترین راه برای اطمینان از سلامت و پیشگیری از عوارض جدی است. پزشک ممکن است با انجام مارکرگذاری پستان در محل ضایعه موقعیت دقیق تغییر رنگ را برای بررسی‌های بعدی علامت‌گذاری کند.

تغییر رنگ نوک پستان همیشه نشانه بیماری نیست اما با رعایت چند نکته ساده می‌توان از بروز تغییرات ناخواسته، التهاب یا تیرگی غیرطبیعی جلوگیری کرد.

رعایت بهداشت روزانه پستان

شست‌وشوی ملایم با آب ولرم و صابون‌های غیرمعطر یا مخصوص پوست حساس.
خشک کردن کامل پس از شست‌وشو و پرهیز از رطوبت مداوم به‌خصوص زیر سینه‌ها.
اجتناب از استفاده‌ی کرم‌ها یا دئودورانت‌های حاوی الکل یا عطر قوی که ممکن است باعث تحریک پوست شوند.

انتخاب لباس مناسب و تنفس‌پذیر

پوشیدن لباس زیر از جنس نخ یا الیاف طبیعی برای کاهش ساییدگی و تعریق.
اجتناب از لباس‌های بسیار تنگ یا پلاستیکی که باعث تحریک نوک سینه می‌شوند.
شست‌وشوی منظم لباس زیر و تعویض روزانهٔ آن برای جلوگیری از تجمع باکتری.

حفظ تعادل هورمونی

تغذیهٔ مناسب با مصرف سبزیجات، غلات کامل و منابع طبیعی فیتواستروژن مانند سویا و تخم کتان.
مدیریت استرس، خواب کافی و ورزش منظم برای حفظ توازن هورمون‌ها.
در صورت مصرف داروهای هورمونی (مانند قرص ضدبارداری) مشورت منظم با پزشک.

مرطوب‌سازی و مراقبت پوستی

استفاده از کرم یا روغن‌های طبیعی (مانند روغن نارگیل یا آلوئه‌ورا) برای حفظ رطوبت پوست نوک سینه.
ماساژ ملایم پستان‌ها برای بهبود گردش خون و سلامت پوست.

معاینه دوره‌ای پستان

خودآزمایی ماهیانهٔ پستان برای شناسایی هرگونه تغییر رنگ، ترشح یا توده.
مراجعهٔ منظم به پزشک برای ماموگرافی و بررسی تخصصی پس از سن ۴۰ سالگی (یا زودتر در افراد با سابقه خانوادگی).

پرهیز از عوامل تحریک‌کننده

کاهش مصرف سیگار و الکل که می‌توانند بر رنگ پوست و جریان خون تأثیر بگذارند.
محافظت از پوست در برابر نور خورشید؛ زیرا اشعه UV سبب افزایش تولید ملانین و تیرگی پوست می‌شود.

تغییر رنگ نوک پستان همیشه نشانه بیماری نیست و در بسیاری از موارد بر اثر عوامل طبیعی مانند بارداری، تغییرات هورمونی یا افزایش سن اتفاق می‌افتد اما گاهی این تغییر می‌تواند علامت بیماری‌هایی مثل پاژه پستان یا عفونت باشد تشخیص دقیق با معاینه تخصصی آزمایش خون و تصویربرداری امکان‌پذیر است مراقبت از بهداشت پوست، تغذیه سالم و معاینه منظم بهترین راه‌های پیشگیری‌اند. در صورت مشاهده توده زخم یا ترشح غیرطبیعی باید سریع به پزشک مراجعه کرد. آگاهی و چکاپ دوره‌ای می‌تواند از بروز مشکلات جدی جلوگیری کند و سلامت پستان را در طول عمر حفظ نماید.
در مرکز تصویربرداری دکتر فاطمه محمدنژاد رویکرد ما بر پایه‌ی تشخیص زودهنگام و دقیق بنا شده است. با بهره‌گیری از تجهیزات پیشرفته ماموگرافی، سونوگرافی و روش‌های تخصصی مارکرگذاری پستان پزشکان این مرکز قادرند کوچک‌ترین تغییر در رنگ، بافت یا ساختار پستان را شناسایی کنند. هدف ما حفظ آرامش خاطر شما و کمک به تصمیم‌گیری درمانی صحیح است. اگر در نوک پستان یا بافت آن تغییر رنگ یا علائم غیرعادی مشاهده کردید مشاوره و بررسی در مرکز تصویربرداری محمدنژاد می‌تواند نخستین گام مطمئن برای مراقبت از سلامت شما باشد. به این منظور برای رزرو نوبت می‌توانید از طریق دکمه دریافت نوبت یا شماره تماس 02188671902 اقدام نمایید.


منابع
breastcancerspecialist.com
verywellhealth.com